Een trainingsschema is een handig hulpmiddel om gestructureerd richting jouw trainingsdoel te werken. Jouw ideale trainingsschema is echter niet in beton gegoten! In werkelijkheid kan het namelijk toch anders kan lopen.

Soms heb je geen tijd om de training af te werken zoals die in jouw schema vermeld staat, en loop je dus maar 7 i.p.v. de geplande 10 kilometer. Of je loopt wat harder dan gepland, want de zon schijnt en de vogeltjes fluiten.
Je kunt ziek worden of geblesseerd raken, er is een belangrijke deadline op je werk, …

Adaptieve training

Adaptieve training wil zeggen dat je je trainingen aanpast op basis van je recente trainingsbelasting. Dat werkt als volgt:

Door te trainen breng je je lichaam gecontroleerd uit evenwicht. In je lichaam vinden dan processen plaats die er voor zorgen dat je de volgende keer minder moeite hebt met deze disbalans. Je nieuwe evenwicht ligt dan hoger dan je vorige evenwicht. Dat noemen we (trainings)adaptatie; je belastbaarheid is toegenomen.

Elke training heeft zijn functie

In jouw trainingsschema heeft elke training zijn functie. Als je training afwijkt van het plan, breng je je lichaam dus meer of minder uit evenwicht dan de bedoeling is. Train je (steeds) minder of lichter dan de bedoeling is dan is er sprake van onderbelasting of ondertraining. Het gevolg kan zijn dat je beoogde trainingsdoel hierdoor uit zicht raakt. Doe je daarentegen (steeds) meer dan in je trainingsschema staat, dan kan het zijn dat je herstel niet meer snel genoeg verloopt, en ligt overtraining op de loer.

Belasting <> Belastbaarheid

Kortom: het is een delicaat evenwicht tussen je trainingsbelasting enerzijds en belastbaarheid anderzijds.
De kunst is om je belastbaarheid steeds wat te verhogen door de belasting in kleine stapjes op te bouwen en voldoende tijd te nemen voor herstel:

1. Belasting < Belastbaarheid: onderbelasting, afname van de belastbaarheid
2. Belasting = Belastbaarheid: belastbaarheid blijft op peil
3. Belasting > Belastbaarheid: toename van de belastbaarheid
4. Belasting >> Belastbaarheid: overbelasting, afname van de belastbaarheid, overreaching, overtraindheid

Punt 3 is wat je wilt bereiken, punten 1, 2 en 4 wil je voorkomen.

Aanpassingen

Bij adaptieve training bouwen we ‘checks and balances’ in op basis van jouw terugkoppeling en opgeslagen trainingsresultaten. Bij kleine afwijkingen grijpen we meestal niet in. Als de verschillen tussen de beoogde en de gerealiseerde trainingsbelasting groot zijn, heb je de veiligheidsmarges overtreden. In dat geval kijken we of het tekort of het overschot aan trainingsbelasting kunnen repareren. Bij een tekort kunnen we, indien mogelijk, de trainingsbelasting van de volgende trainingen iets verhogen, zodat het beoogde doel wellicht toch weer in zicht komt. Een overschot zal betekenen dat we meer herstel gaan inbouwen in je trainingsschema. Het kan ook zijn dat we je volgende trainingen een stuk lichter maken. Hopelijk kom je hierdoor weer ‘back on track’. 

Trainer

Het kan ook voorkomen dat wij als trainers een training als licht of goed te doen inschatten, maar dat jij deze training als behoorlijk zwaar hebt ervaren. Dat kan enerzijds te maken hebben met je dagconditie. In dat geval is het vaak incidenteel en hoeven we je volgende training(en) niet aan te passen. Anderzijds kunnen wij ook je belastbaarheid verkeerd hebben ingeschat, en zullen we je belastbaarheid (opnieuw) moeten testen.

Wil je meer informatie over de mogelijkheden van adaptieve training, neem dan contact op met Sportcoaching Wageningen of MovLab.